“Het is niet zo dat PTO het allemaal voor je regelt hoor. Het is als een soort voetbalveld, maar je moet wel zelf voetballen”. Okke Oosterhuis is ‘parttime ondernemer in de bijstand’. Sinds 1 oktober 2015 is de gemeente Groningen gestart met een pilot die het voor mensen in de bijstand mogelijk moet maken om ondernemend uit de bijstand te klimmen. Okke vindt het een mooi project en is sinds december 2015 parttime (bio)logisch hovenier. Want biologisch is toch wel zo logisch.
Hoe ben je terechtgekomen bij PTO?
Ik zit al een aantal jaren in de uitkering, sinds ik mijn studie biologie heb afgerond in 2004. Ik had wat haperingen om een baan en mijn weg in de wereld te vinden. Dat leidde ertoe dat ik psychische ondersteuning heb gehad en zelfs korte tijd opgenomen ben geweest. Dat was een tijd dat ik veel binnen zat en me verveelde. Ik keek naar buiten, dan scheen de zon en wilde ik niets liever dan gras trekken in de tuin. Dat werd opgemerkt, waarna ik kon aansluiten bij een tuinproject, en later bij een zorgboerderij. Zo ben ik steeds meer in het buitenwerk gaan doen, met hier en daar en omzwerving, maar werd de vraag wat ik nou wil doen heel duidelijk: buiten werken! Het bleef alleen wel bij vrijwilligerswerk, dus dacht ik ja, als ik verder wil moet ik toch een opleiding gaan doen. Dat werd uiteindelijk de hoveniersopleiding bij Terra Next. Af en toe deed ik al klussen voor mensen voor bijvoorbeeld 50 euro, maar als je dat netjes wil doen geef je dan 50 euro van je uitkering op. En het zat mij dwars om het niet netjes te doen, dus dat heb ik altijd keurig gedaan, in overleg met de Sociale Dienst. Daarna kreeg ik een nieuwsbrief vanuit de Sociale Dienst: dat was PTO, Parttime Ondernemen vanuit de bijstand. Toen dacht ik, mooi initiatief; ik doe mee!
Was PTO echt iets nieuws?
Nou, volgens wethouder Mattias Gijsbertsen was het heel jammer dat mensen in de bijstand niet gestimuleerd werden om iets te gaan doen. En dit lijkt inderdaad een tijd dat er in Groningen heel veel mogelijk is. Let’s Gro is ook zoiets vol mogelijkheden, dat is ook recent opgekomen.
Hoe zit het nu met de bijstand?
Op dit moment zit ik nog in de bijstand, en afhankelijk van wat ik in de maand verdien wordt dat verrekend met de bijstand. Wat ik overhoud probeer ik te investeren in materiaal dat ik nodig heb voor mijn bedrijf. Deze regeling duurt tot januari 2017, en ik hoop dat ik dan aan een inkomensniveau zit dat boven de 900 euro zit. Als ik erboven zit dan rij ik als het ware zonder zijwieltjes (glunderend). Dus als er nog mensen zijn die een hovenier zoeken (knipogend), ik hou me aanbevolen. Wat ik belangrijk vind in mijn werk? Nou… ondernemen is in de kern, als je helemaal teruggaat, toch andere mensen helpen. Interviewer: “ook als je alleen voor de centen online scheermesjes verkoopt?” Zelfs dan, want mensen willen op een gegeven moment gewoon hun baard eraf halen.
Wat zijn je ervaringen met PTO?
Ik vind het een heel mooi programma, want als je vanaf nul klanten de hele periode zonder steun van uitkering moet gaan overbruggen maak je echt veel schulden, en dan wordt het voor veel mensen een te hoge drempel om het te doen. Het is in feite een kans die je krijgt, dat je de helft van je omzet mag investeren in kosten die je maakt voor je bedrijf. Voor een straatklus heb ik een kruiwagen nodig om zand te vekruien, en die moet ook gekocht worden. Ik zie het wel zo, het is meer een opstapje. Uiteindelijk moet je het wel zelf willen en het grotendeels zelf doen. Wat het makkelijker maakt is bijvoorbeeld zo’n programma dat Karel (coördinator Ondernemerssteunpunt WIJS) heeft geschreven om je financiën bij te houden. Ook dat je een groep mensen hebt die hetzelfde aan het doen zijn werkt ondersteunend. Mijn accountant heb ik leren kennen via iemand anders van PTO! Zij zei als jij nou mijn tuin doet, doe ik jouw administratie. Weet je, misschien begint het ook gewoon met meer menselijk contact.
En de ondersteuning van studenten?
Zoals gezegd, tools zoals die van Karel zijn heel handig. Maar kijk, je krijgt van meerdere kanten ondersteuning. Iedereen binnen PTO heeft een persoonlijk begeleider vanuit de Sociale Dienst. En die maken weer gebruik van de expertise van studenten, dus het is een wisselwerking. Daarnaast biedt de Kamer van Koophandel (KvK) cursussen aan. Ik moet wel zeggen dat als ik dingen wil weten over ondernemen dat ik een mede-ondernemer zou bellen, omdat wij veel gemeenschappelijke ervaringen hebben.
Wat kan verbeterd worden?
Ik kan meteen wel kritisch gaan worden, maar ik vind het gewoon een mooi project. Het is nieuw, en ik denk dat er soms wel misverstanden zijn tussen de Sociale Dienst, de Belastingdienst of de KvK op communicatief vlak. Niet iedereen is op de hoogte van dit project, en soms word ik raar aangekeken: de ondernemer mét een uitkering?! Dat lijkt dan vreemd, maar het is een tijdelijke situatie.
Door Rients Verschoor