Anne Sturing schreef afgelopen half jaar voor de opleiding Toegepaste Psychologie haar afstudeerscriptie over burn-outs onder studenten. Een maatschappelijk probleem in studentenstad Groningen, maar ook in de rest van Nederland actueel. In haar eigen omgeving ziet de 24-jarige studente veel vrienden die het tijdens hun studie erg druk hebben en daarbij stress ervaren. Ze schreef al eens een paper over stress en burn-outs, maar bleef erdoor geboeid en kwam tot de conclusie dat ze graag verder onderzoek wilde doen naar dit fenomeen. We vragen Anne naar haar ervaringen en bevindingen in de afgelopen maanden.
Hoe ben je bij WIJS terecht gekomen?
In eerste instantie solliciteerde ik bij WIJS op een heel andere afstudeeropdracht. Tijdens de gesprekken die ik met het team voerde, kwamen we samen uit op het onderwerp burn-outs onder studenten. Dit onderwerp bleek zich uitstekend te lenen voor afstudeeronderzoek dat maatschappelijk relevant is! Ik was wel blij dat ik verder kon met dit onderwerp, want ik vind het al een tijdje heel interessant.
Wat heb je precies onderzocht?
Ik keek naar zogenaamde stressoren in de studententijd, dat zijn alle omstandigheden en activiteiten die een student stress kunnen opleveren. Ik vroeg me af wat maakte dat sommige studenten veel stress ervaren en uiteindelijk een burn-out krijgen, terwijl andere studenten onder dezelfde druk zonder problemen kunnen blijven functioneren. Daarnaast heb ik gekeken welke rol WIJS zou kunnen spelen in het voorkomen van burn-outs onder studenten.
Maar de studententijd zou toch gewoon een leuke onbezorgde tijd moeten zijn?
Absoluut! Je maakt in een periode van ongeveer 5 jaar heel veel nieuwe ontwikkelingen mee die vooral heel leuk zijn. Je wordt zelfstandiger, bouwt aan nieuwe vriendschappen en wordt misschien wel actief in een vereniging of commissies. Tegelijkertijd maken al deze nieuwe ontwikkelingen dat er veel van je gevraagd wordt. Je wordt geacht zelf te kunnen plannen en prioriteiten te kunnen stellen. Sociale druk van vrienden en familie kunnen maken dat je sociaal gewenst gedrag vertoont, wat ook stress op kan leveren. Dit is tenslotte ‘de tijd van je leven’ en je moet er het maximale uithalen! Er wordt dus veel van een student gevraagd in mentale zin. Interessant weetje: Het gedeelte van het brein dat gaat over planning, structuur aanbrengen en prioriteiten stellen is tot het 25e levensjaar nog volop in ontwikkeling. Dat maakt het voor studenten extra lastig om aan de hoge verwachtingen te kunnen voldoen.
Vanaf wanneer loop je risico op een burn-out?
De grens tussen druk en te druk blijkt erg klein te zijn en er zijn factoren waar je uiteindelijk zelf weinig invloed op kan uitoefenen. Je moet dan denken aan zaken zoals persoonlijkheid en opvoeding. Deze kunnen bijdragen tot het wel of niet krijgen van een burn-out, maar zijn heel moeilijk positief te beïnvloeden van buitenaf. Daarom heb ik me als onderzoeker gericht op dingen waar je als student wél rekening mee kunt houden om een burn-out te voorkomen en waar WIJS een rol in kan spelen.
En welke dingen zijn dat?
Uit mijn onderzoek blijkt dat het voorkomen van een burn-out onder andere te maken heeft met bewustzijn. Wanneer je stress kunt herkennen en er op tijd op weet te reageren, slaat stress niet door in een burn-out. In de gesprekken die ik afgelopen half jaar voerde merkte ik dat studenten soms wel symptomen van stress aangeven, maar dan niet doorhebben dat ze daadwerkelijk gestrest zijn.
Wat moet er volgens jou gebeuren om het probleem op te lossen?
Tijdens het schrijven van mijn scriptie zat ik eerst heel erg te denken in de richting van een coaching traject opzetten, maar na afloop zou ik zeggen dat het begint bij het herkennen van stress.
Daarnaast is het in mijn optiek nog veel te veel taboe dat je als student tegen bepaalde grenzen aanloopt. Studenten durven daarom niet altijd vroegtijdig aan te geven dat ze niet lekker in hun vel zitten door stress. Het doorbreken van dit taboe is denk ik een belangrijke start in het voorkomen van burn-outs.
Hoe doorbreek je dit taboe in studentenstad Groningen?
Dat is een goede vraag. Het is natuurlijk heel lastig om een taboe te doorbreken. Ik denk dat het goed is dat er een plek komt waar studenten kunnen praten over de problemen waar ze tegenaan lopen tijdens het studentenleven. Het is dan belangrijk dat deze plek zo laagdrempelig is dat studenten er naar binnen durven te lopen zonder schaamte. Omdat ik bij WIJS afstudeerde heb ik ook gekeken of WIJS zo’n plek kan zijn in de toekomst waar studenten elkaar helpen op dit gebied. Er hoeft dan niet direct een heel traject opgezet te worden, maar ik denk wel dat derdejaars studenten Toegepaste Psychologie heel goed al kunnen luisteren en aan andere studenten tips zouden kunnen geven bij stress.
Wat gaat er nu gebeuren?
In ieder geval wordt er op dit moment vervolgonderzoek gedaan naar aanleiding van mijn scriptie. Ik denk dat het goed is dat er in Groningen een laagdrempelige plek komt waar studenten worden gestimuleerd om actie te ondernemen bij stressklachten. Studenten die andere studenten helpen, kunnen zo een bijdrage leveren aan het doorbreken van het taboe!